Xοληστερίνη: Πόσο βλαβερή είναι τελικά;

Συχνά ανησυχούμε για τα επίπεδα της χοληστερίνης στο αίμα μας καθώς γνωρίζουμε ότι η υψηλή χοληστερίνη αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα.
Ας δούμε όμως λίγο πιο αναλυτικά τι είναι τελικά η χοληστερίνη, είναι μόνο εχθρός μας ή και φίλος μας.

 

Η χοληστερίνη, ή -πιο σωστά- χοληστερόλη, συντίθεται στο ήπαρ από τα διαιτητικά λίπη.

Ο ρόλος της χοληστερόλης στον οργανισμό είναι πολύ σημαντικός καθώς είναι βασικό δομικό συστατικό της εξωτερικής μεμβράνης των κυττάρων. Επίσης, η χοληστερόλη και κάποια παράγωγά της αποτελούν πρόδρομες ουσίες από τις οποίες παράγονται διάφορες ορμόνες όπως η τεστοστερόνη, τα οιστρογόνα, η κορτιζόνη καθώς επίσης και η βιταμίνη D3. Σημαντικός είναι επίσης ο ρόλος της στο σχηματισμό των χολικών οξέων που προάγουν την πέψη και απορρόφηση λίπους της τροφής.

 

Η χοληστερόλη κυκλοφορεί στο αίμα προσδεδεμένη σε πρωτεΐνες σχηματίζοντας λιποπρωτεΐνες, δύο από τις οποίες είναι η HDL (λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας) και η LDL (λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας).

Η LDL μεταφέρει τη χοληστερόλη από το ήπαρ από όπου παράγεται, στα κύτταρα που είναι απαραίτητη είτε ως δομικό συστατικό είτε για την παραγωγή ορμονών. Εάν όμως τα επίπεδα της LDL είναι αυξημένα, η περίσσεια της LDL επικάθεται στα τοιχώματα των αρτηριών σχηματίζοντας αθηρωματικές πλάκες οι οποίες υπάρχει κίνδυνος να φράξουν τις αρτηρίες, και για αυτό έχει χαρακτηριστεί ως ‘’κακή χοληστερίνη’’.

Η HDL μεταφέρει «περίσσεια» χοληστερόλης από περιφερικούς ιστούς και γηρασμένα κύτταρα στο ήπαρ όπου μετατρέπεται σε χολικά οξέα και στη συνέχεια απομακρύνεται από τον οργανισμό μέσω του εντέρου. Γι’ αυτό το λόγο η HDL έχει χαρακτηρισθεί ως ‘’ καλή χοληστερίνη’’.

 

Όπως προκύπτει από τα παραπάνω η χοληστερίνη συμβάλλει στη σωστή λειτουργία του οργανισμού αρκεί να διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, η συγκέντρωσή της στο αίμα των ενηλίκων δεν πρέπει να ξεπερνά τα 200mg/dl και παράλληλα η HDL πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 60mg/dl ενώ η LDL μικρότερη από 100mg/dl. Ο έλεγχος της χοληστερίνης γίνεται με μια απλή εξέταση αίματος.

 

Για να διατηρήσουμε τη χοληστερίνη στα φυσιολογικά επίπεδα πρέπει να γνωρίζουμε τους παράγοντες που συντελούν στην αύξησή της.

Όπως είναι γνωστό, ένας βασικός παράγοντας που ανεβάζει τη συγκέντρωση της χοληστερίνης στο αίμα είναι η κακή διατροφή που είναι πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά οξέα καθώς επίσης και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας. Ο υποθυρεοειδισμός και ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης είναι επίσης πιθανόν να ευθύνονται για αύξηση της τιμής της χοληστερίνης. Φάρμακα επίσης όπως αντισυλληπτικά, θειαζιδικά διουρητικά, αντιψυχωσικά κ.ά. αυξάνουν τη χοληστερίνη.

 

Τα υψηλά επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα, ειδικά σε συνδυασμό με τα χαμηλά επίπεδα της HDL, έχει βρεθεί ότι αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης και καρδιακών παθήσεων.

Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων αποτελούν την σημαντικότερη παράμετρο για τη διάγνωση και την παρακολούθηση των επιπέδων χοληστερίνης στο αίμα. Τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων δεν πρέπει να ερμηνεύονται ως αριθμητικό αποτέλεσμα. Αντιθέτως πρέπει να ερμηνεύονται σε σχέση με το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό, τα κλινικά ευρήματα και τα αποτελέσματα άλλων εργαστηριακών εξετάσεων και πληροφοριών.

Η ορθή ερμηνεία των εργαστηριακών αποτελεσμάτων επιτρέπει στον γιατρό να διακρίνει την «υγεία» από τη «νόσο».